Tìm hiểu những nguyên nhân gây bệnh Gout (gút) sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về bản chất bệnh lý này và có những biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Bệnh Gout đến nay vẫn chưa có bất cứ loại thuốc hay phương pháp nào có thể chữa trị hoàn toàn. Bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến khả năng vận động và sức khỏe chung. Mỗi người nên có ý thức bảo vệ sức khỏe của bản thân bằng cách phòng ngừa bệnh lý này ngay từ bây giờ.
Những nguyên nhân gây bệnh Gout thường gặp
Theo thống kê của Khoa Cơ Xương Khớp – Bệnh viện Chấn thương Chỉnh Hình TP HCM, số người mắc bệnh gút đang tăng lên từng năm. So với thống kê năm 1977, số người mắc bệnh Gout năm 2000 đã tăng lên 10.8%. Không chỉ tăng về số lượng, bệnh nhân đang có xu hướng trẻ hóa và bệnh tình có những diễn biến phức tạp hơn trước.
Chia sẻ từ Bác sĩ Nguyễn Minh Hùng – Trưởng khoa Cơ Xương Khớp – Bệnh viện Chấn thương Chỉnh Hình TP HCM cho biết: “Bệnh Gout có diễn tiến âm thầm nên người bệnh thường không phát hiện bệnh sớm. Đó cũng là khó khăn đối với việc phòng tránh bệnh vì hầu hết 67% người bệnh không nhận ra nguyên nhân gây ra bệnh Gout. Việc trang bị những kiến thức về bệnh là điều hết sức cần thiết bởi bệnh lý này chưa thể chữa trị hoàn toàn.”
Với mức độ nguy hiểm của bệnh, việc tìm hiểu nguyên nhân và biện pháp phòng ngừa bệnh Gout này là điều rất nên làm. Dưới đây là 7 nguyên nhân gây bệnh Gout thường gặp được Bác sĩ Nguyễn Minh Hùng chia sẻ.
1. Thu nạp quá nhiều thực phẩm giàu đạm
Thực phẩm giàu đạm là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra bệnh Gout. Trong những thực phẩm này chứa nhiều purin khiến nồng độ axit uric trong máu tăng cao. Nồng độ axit uric sẽ được đào thải qua đường bài tiết, song nếu thu nạp quá nhiều thận sẽ không đào thải hoàn toàn, dẫn đến hiện tượng tồn đọng.
Khi nồng độ axit uric tồn đọng đến mức vượt ngưỡng, nữ giới đạt trên 360 micromol/ lít và nam giới 420 micromol/ lít sẽ xuất hiện cơn đau gút cấp tính. Lúc này axit uric đã tích tụ tại khớp và gây ra hiện tượng sưng viêm.
2. Lạm dụng rượu bia
Lạm dụng rượu bia là thói quen không tốt thường gặp ở nam giới. Nếu cơ thể thu nạp quá nhiều rượu bia sẽ khiến nồng độ axit lactic tăng cao, thận phải ưu tiên đào thải thành phần này và kìm hãm quá trình thải trừ những thành phần khác – trong đó có axit uric. Tình trạng kéo dài khiến nồng độ axit uric tăng cao và gây ra bệnh Gout.
Sử dụng nhiều rượu bia và các chất kích thích còn làm tăng quá trình dị hóa nucleotid. Khi đó những thành phần dinh dưỡng được cơ thể hấp thu – nhất là purin có nguy cơ chuyển đổi thành AMP. AMP thúc đẩy sản sinh axit uric trong máu tăng cao, làm tăng nguy cơ mắc bệnh gout.
3. Yếu tố di truyền
Theo các chuyên gia Cơ Xương Khớp, bệnh gout có nguy cơ di truyền cao. Nếu bố mẹ hay người thân cận huyết trong gia đình mắc phải bệnh lý này, nguy cơ bạn mắc bệnh Gout cao gấp 2 lần so với người bình thường.
Một số trường hợp không nhận gen di truyền trực tiếp của bệnh mà bị di truyền tình trạng thiếu men HGPT khiến nồng độ axit uric trong máu không ổn định. Mặc dù trường hợp này không phổ biến, tuy nhiên nếu mắc bệnh thường sẽ có mức độ bệnh nặng nề và khó cải thiện.
4. Tác dụng phụ từ thuốc điều trị
Phần lớn những loại thuốc điều trị đều chứa hoạt chất hóa học mạnh, khi thu nạp vào cơ thể thận phải hoạt động liên tục để đào thải. Trung bình một viên kháng sinh cần 6 tháng để thận có thể đào thải hoàn toàn. Như vậy, những loại thuốc điều trị chuyên sâu sẽ ảnh hưởng nhiều đến khả năng đào thải và thanh lọc của thận.
Người bệnh sử dụng những loại thuốc này trong thời gian dài khiến chức năng thận suy giảm, nồng độ axit uric không được đào thải và xuất hiện tình trạng tồn đọng ở khớp. Đây là một trong những nguyên nhân gây bệnh Gout mà ít người ngờ đến nhất. Một số loại thuốc gián tiếp gây ra bệnh Gout như thuốc chống trầm cảm, thuốc giảm đau, thuốc điều trị Parkinson’s,…
5. Giới tính
Nghiên cứu khoa học cho thấy, nam giới có khả năng mắc bệnh Gout cao hơn phụ nữ. Lý do có thể do thói quen ăn uống và sinh hoạt của nam giới thiếu lành mạnh, ảnh hưởng đến nồng độ axit uric trong cơ thể.
6. Suy giảm estrogen
Phụ nữ ít mắc bệnh Gout hơn nam giới, song điều đó không khẳng định nữ giới sẽ không gặp phải bệnh lý này. Những nghiên cứu gần đây cho thấy, nữ giới ở độ tuổi trên 50 – khi cơ thể bước vào thời kỳ mãn kinh, nội tiết tố nữ – estrogen suy giảm có nguy cơ cao mắc bệnh Gout.
Estrogen không chỉ ảnh hưởng đến ngoại hình nữ giới mà còn là thành phần để cơ thể duy trì những hoạt động bên trong, trong đó có hoạt động bài tiết. Khi estrogen suy giảm đồng nghĩa với việc khả năng đào thải của thận bị hạn chế. Nồng độ axit uric tồn đọng gây ra quá trình kết tinh những tinh thể muối urat, làm xuất hiện tình trạng sưng viêm tại khớp.
Phụ nữ ít gặp bệnh Gout hơn nam giới, nhưng khi xuất hiện bệnh có những tiến triển phức tạp và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
7. Rối loạn chuyển hóa
Người mắc một số bệnh lý như rối loạn chuyển hóa lipit và đái tháo đường thường dễ mắc bệnh Gout. Những bệnh lý này khiến quá trình chuyển hóa của cơ thể gặp trục trặc và có khả năng rối loạn chuyển hóa purin khiến nồng độ axit uric trong máu tăng cao.
Rối loạn chuyển hóa thường gặp ở người cao tuổi, thời điểm này những cơ quan trong cơ thể không thể hoạt động với hiệu suất như trước. Đồng thời xuất hiện các vấn đề sức khỏe ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa chất, gây ra nhiều bệnh lý khác nhau – trong đó có bệnh Gout.
Một số nguyên nhân hiếm gặp hơn có thể gây ra bệnh Gout cũng được Bác sĩ Nguyễn Minh Hùng chia sẻ, như cơ thể nhiễm chì trong thời gian dài, sử dụng vitamin B3 quá liều, người béo phì,…
Khi bạn đọc nhận thấy mình gặp phải một trong những nguyên nhân gây bệnh Gout, bạn cần khắc phục ngay tránh làm tăng nguy cơ mắc bệnh lý này.
Làm sao phòng tránh Gout hiệu quả?
Các bệnh xương khớp nói chung và bệnh Gout nói riêng đều là những bệnh lý rất khó điều trị, chính vì vậy việc phòng bệnh luôn được các chuyên gia khuyến khích mọi người thực hiện. Làm sao để phòng tránh Gout hiệu quả chính là vấn đề sẽ được giải đáp ngay sau đây!
1. Thăm khám định kỳ 6 tháng/ lần
Bệnh Gout tiến triển qua 4 giai đoạn, vì bệnh có diễn tiến âm thầm nên phần lớn người bệnh chỉ phát hiện khi cơn đau gout cấp tính đầu tiên xuất hiện. Điều này có nghĩa là bệnh đã chuyển sang giai đoạn thứ hai, khớp đã bị tổn thương do tinh thể muối urat chèn ép.
Vào giai đoạn đầu tiên, Gout không biểu hiện triệu chứng cụ thể chính vì thế người bệnh rất khó khăn trong việc phát hiện bệnh. Cách duy nhất để phòng tránh và phát hiện bệnh kịp thời chính là thăm khám định kỳ để kiểm soát nồng độ axit uric chặt chẽ.
Mặc dù nguyên nhân gây gout trực tiếp là do nồng độ axit uric trong máu tăng cao, tuy nhiên chỉ 20% người chuyển biến thành Gout. Việc phát hiện sớm sẽ giúp bạn khắc phục kịp thời và phòng tránh bệnh Gout hiệu quả.
2. Thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học
Bệnh Gout bị chi phối 90% bởi chế độ dinh dưỡng, do đó để phòng tránh bệnh hiệu quả, mọi người cần thiết lập chế độ dinh dưỡng khoa học. Không thu nạp quá nhiều thực phẩm giàu đạm có nguồn gốc từ động vật như hải sản, thịt đỏ, hãy thay thế bằng nguồn đạm thực vật dễ tiêu hóa như đậu nành, các loại hạt và ngũ cốc.
Đồng thời nên bổ sung đủ nước, khoáng chất và vitamin mà cơ thể cần để thúc đẩy quá trình trao đổi chất. Chế độ dinh dưỡng nhiều rau xanh sẽ hạn chế tối đa tình trạng rối loạn chuyển hóa và phòng ngừa bệnh Gout hiệu quả.
Bên cạnh những thực phẩm lành mạnh, mọi người cần hạn chế những nhóm thực phẩm có hại cho cơ thể như đồ ăn nhanh, đồ ăn đóng hộp, nội tạng động vật, rượu bia, chất kích thích,…
3. Luyện tập thường xuyên
Cuộc sống hiện đại khiến con người bận rộn nên rất ít có thời gian dành cho bản thân. Hệ quả từ tình trạng này là sự phát sinh của nhiều bệnh xương khớp với độ tuổi ngày càng trẻ hóa. Mọi người nên dành khoảng 30 phút đến 1 giờ đồng hồ mỗi ngày để luyện tập thể thao.
Tập luyện thường xuyên đem lại nhiều lợi ích hơn những gì chúng ta nghĩ. Vận động giúp hệ thống xương khớp khỏe mạnh, dẻo dai và linh hoạt, tránh tình trạng thoái hóa khớp. Đồng thời còn tăng cường khả năng tuần hoàn máu, giảm chèn ép và căng thẳng thần kinh. Những nghiên cứu gần đây của các chuyên gia xương khớp còn cho thấy vận động đều đặn giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hạn chế được tình trạng rối loạn chuyển hóa khi về già.
Nếu không có nhiều thời gian, bạn có thể đi bộ khoảng 15 phút mỗi ngày để phòng ngừa Gout và những bệnh lý mãn tính khác.
4. Kiểm soát liều lượng thuốc điều trị
Tác dụng phụ từ những loại thuốc điều trị có thể khiến bệnh Gout xuất hiện, vì thế bạn cần kiểm soát việc dùng thuốc. Sử dụng đúng liều lượng và tần suất mà bác sĩ chỉ định, tuyệt đối không được sử dụng quá liều.
Nếu nhận thấy cơ thể có những biểu hiện kỳ lạ, bạn có thể trao đổi với bác sĩ để thay thế bằng phương pháp điều trị khác.
5. Dành thời gian nghỉ ngơi
Cuộc sống và công việc khiến nhiều người không còn thời gian để nghỉ ngơi, thói quen này duy trì trong thời gian dài không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn là nguồn cơn gây ra những bệnh lý nguy hiểm.
Bạn cần dành thời gian để thư giãn, cân bằng thời gian làm việc để giảm bớt áp lực tránh gây căng thẳng lên hệ thần kinh. Ngủ đủ giấc và đúng giờ sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, não bộ tập trung và làm việc tốt hơn. Ngủ không đủ giấc chính là nguyên nhân khiến cơ thể suy nhược, mệt mỏi. Các cơ quan không được nghỉ ngơi sẽ làm việc với hiệu suất kém dẫn đến việc hình thành nhiều vấn đề khác nhau.
Sức khỏe là yếu tố quan trọng nhất, bạn đọc cần có ý thức bảo vệ bản thân khỏi những bệnh lý nguy hiểm. Với thông tin về nguyên nhân gây bệnh Gout và cách phòng tránh trong bài viết, hy vọng bạn đọc đã trang bị cho mình những kiến thức để phòng tránh Gout hiệu quả!
Tham khảo thêm:
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!